Uit inventarisatie die Van Akker Naar Bos heeft uitgevoerd onder een 50-tal (toekomstige) natuurlijke landbouw ondernemers blijkt dat ze verschillende vragen hebben over, en obstakels op de weg zien naar, het opstarten van of omschakelen naar natuurlijke landbouw als bedrijfssysteem. De groep komt o.a. met de volgende (hoofd)vragen/knelpunten;
– Hoe realiseren we beleidsveranderingen om onze innovatieve bedrijfsmodellen mogelijk te maken?
– Hoe overtuig ik overheid en financiers van de potentie van natuurlijke landbouw en permacultuur?
– Hoe doorloop ik het proces (van omschakeling) naar een natuurlijk landbouwbedrijf?
Wet en Regelgeving
Een natuurlijke landbouwer opereert op het veld waar natuur en landbouw ineen gevlochten zijn. Dit levert allerlei wettelijke obstakels, zoals voedselbossen op natuurgronden die eigenlijk niets mogen oogsten vanwege het bestemmingsplan en mei-tellingen die niet ingevuld kunnen worden omdat de polyculturen van de natuurlijke landbouw daar simpelweg niet inpassen.
Natuurwetgeving en landbouwwetgeving zijn nu strikt gescheiden. De wetgeving loopt altijd achter de feiten aan is bekend. VANB zet zich in verschillende netwerken in om ervoor te zorgen dat de nationale, provinciale en gemeentelijke overheden zich soepeler gaan opstellen en speelruimte gaan verlenen voor het ontwikkelen van Natuurlijke landbouw bedrijven.
Onderzoek
Permacultuur, wat ten grondslag ligt aan natuurlijke landbouw, wordt in Nederland, en ook nog op veel andere plekken, nog vaak gezien als een moestuinmethode die bedoeld is voor eigen productie. Mark Shepard, schrijver van het boek Herstellende landbouw en succesvol ontwerper en adviseur voor natuurlijke landbouwsystemen, haalde dit ook aan tijdens het VANB congres in november 2015. Hij deed dit om een discussie op gang te brengen die noodzakelijk is. Want hij, en velen met hem, zien wel de potentie van permacultuur principes op grote schaal.
Ook ondernemers lopen tegen tal van uitdagingen aan waar de huidige wetenschap geen antwoord op heeft. Praktijk gebaseerd onderzoek op bijvoorbeeld het effect van begrazing door varkens in natuurgebieden op de biodiversiteit en op de bodemkwaliteit op langere termijn bij het realiseren van een voedselbos zijn onontbeerlijk om draagvlak te krijgen onder alle partijen in de samenleving.
VANB zet zich ervoor in om zoveel mogelijk onderzoek te realiseren op het gebied van natuurlijke landbouw. Dit doen we onder andere door studenten te begeleiden die een scriptie of stage willen doen op het gebied van natuurlijke landbouw. Ben jij student en op zoek naar een onderzoeksvraag? Kijk dan hier.
Draagvlak
De belangrijkste vraag waar ondernemers Van Akker Naar Bos voor benaderen is de vraag: ‘Hoe schakel ik om? Ik wil niet meer produceren zoals ik het tot nu toe gedaan heb, ik wil het anders!’
Over het ontwerp van natuurlijke landbouw of permacultuur systemen zijn al vele boeken vol geschreven. De juiste plantensoorten bij elkaar zoeken en een indeling maken op basis van verschillende functionele zones kun je ook leren door een Permaculture Design Course (PDC) te volgen die op vele plekken in Nederland gegeven wordt. Met dit ontwerp leg je de basis voor je natuurlijke landbouw systeem. In de PDC leer je ook iets over het beheer van zo’n systeem, maar niet uitgebreid.
Waar de PDC’s vaak niet op gericht zijn is op het inrichten van een grootschalig voedselproductie-systeem. Dan zijn zaken als het verdelen van je oogst over het jaar zodat je niet teveel werk tegelijk hebt, risicospreiding, markthoeveelheden van je product, efficiëntie in je werk enzovoorts ook allemaal belangrijk. En wanneer je al een landbouwbedrijf hebt dat je wilt omschakelen vergt het een uitgekiende meerjaren-planning hoe je langzaam om gaat schakelen met een optimale benutting van de middelen die je al hebt.
Over dit soort zaken zijn nog geen trainingen beschikbaar en in de boeken van natuurlijke landbouw experts Mark Shepard en Joel Salatin lees je wel inspirerende verhalen over hoe je systeem zou kunnen worden, maar niet heel gedetailleerd welke stappen je daarvoor moet doorlopen. Daarom begint Van Akker naar Bos begin volgend jaar de eerste cursus op dit vlak: de cursus Omschakelen naar Natuurlijke Landbouw.
Zie jij nog meer knelpunten dan hierboven genoemd? Of loop je ergens tegenaan waar je hulp bij zoekt? Neem dan contact met ons op.