De gemeente Nijmegen is in 2018 gastheer van het 4e Europese Agroforestry congres. Agroforestry staat voor het weloverwogen integreren van bomen en struiken, gewassen en/of veeproductiesystemen, met als doel voordelen te halen uit de daaruit resulterende ecologische en economische interactie. De omschrijving lijkt veel op wat wij natuurlijke landbouw noemen, maar er zit een addertje onder het gras: het gebruik van chemicaliën, kunstmest en genetische modificatie wordt niet expliciet uitgesloten. Aan de andere kant is het verschil veel minder groot dan je misschien zou denken. Dat bleek overduidelijk op het derde congres in Montpellier (mei 2016), waar duurzaamheid en natuurinclusiviteit aan de orde van de dag waren en de gevaren van de gangbare landbouw uitdrukkelijk werden geëtaleerd. Vandaar dat we graag ingingen op de verzoek van Nijmegen om mee te helpen om het vierde EURAF-congres in Nijmegen te krijgen, de Green Capital van Europa in 2018.
Bij het verzoek om te lobbyen is het niet gebleven. Wij zijn er heel erg blij mee dat wij de opdracht hebben gekregen om samen met Nijmegen de inhoudelijke kant van het congres voor te bereiden. Inmiddels is daar al het nodige vooroverleg over geweest met de organiserende instelling, de Europese Agroforestry Organisatie. Het is natuurlijk het congres van deze organisatie, maar wij mogen met een programmavoorstel komen, waarin we ruimte hebben voor eigen invulling. Over de doelstelling zitten we al op één lijn, al moet de officiële goedkeuring nog komen. Wij willen een versnelling van de onvermijdelijke en noodzakelijke transitie van gangbare naar duurzame ofwel natuurlijke Agroforestry. Het congres gaat daar wat ons betreft een stevige impuls aan geven.
Op vrijdag 24 maart had de Programmacommissie de eerste vergadering. We hebben de hoofdlijnen uitgezet van de vier dagen die het congres bestrijkt. Op twee daarvan zijn we buiten, op bezoek bij natuurlijke landbouwbedrijven, waarbij we ook Vlaanderen en Noordrijn-Westfalen willen gaan aandoen.
Een belangrijke subdoelstelling is zoveel mogelijk boeren op het congres te krijgen, naast de wetenschappers en vertegenwoordigers van non-profit instellingen die er vanouds de meerderheid vormen. Verder zullen de ontwikkelingen in het Europese landbouwbeleid tegen het licht worden gehouden, wat een belangrijke thema mag worden genoemd, want dat is immers in 2020 aan herziening toe. Maar de centrale vraag is natuurlijk: hoe kom je tot die versnelling van het zo gewenste transitieproces naar natuurlijke Agroforestry. Wat zijn daarbij de succes- en faalfactoren? Wat zijn daarvan de bijbehorende verdienmodellen? En niet in de laatste plaats welke ecosysteemdiensten zijn daarbij aan de orde, en als dat collectieve diensten zijn, hoe krijgt de boer die dan vergoed? Deze en andere vragen zullen de komende maanden nader worden gespecificeerd, zodat er voor de komende zomer een goed doordachte call for papers uit kan gaan.
Noteer alvast voor in uw agenda; 28-31 mei 2018!