Deeli Fruits is het biologisch-dynamisch bedrijf van Roeland en Ingrid van Dee. Om de naam van het bedrijf maar direct te verklaren: Dee is deel van hun achternaam, Deeli klinkt als de afkorting van delicatesse en het Engelse woord voor “dagelijks”. Of wel: Proef dagelijks de delicatessen van Van Dee. Dat hebben we gedaan (vruchtensap en ijs) en de proef is geslaagd!
Met we bedoel ik het bestuur van Van Akker naar Bos dat op 28 juni het bedrijf van Roeland en Ingrid in Ophemert (Betuwe) bezocht. De huiskavel is 4 hectare groot, daarnaast wordt nog grond gepacht wordt voor verbouw van akkerbouwgewassen. Er worden geen kunstmatige meststoffen of chemische middelen gebruikt en er wordt gewerkt in harmonie met de natuur. Diversiteit staat dan ook hoog in het vaandel van Deeli Fruits. Een alles behalve complete opsomming van activiteiten ziet er als volgt uit: vleeskippen, legkippen en kippen opfok, enkele koeien en varkens, wijn-, fruit- en boomgaard, groentetuin, teelt van graan en andere gewassen, productie en samenstelling van eigen kippenvoer en verwerking van fruit. Tel daarbij op dat Roeland en Ingrid ook zelf hun stallen, schuren en woonhuis bouwen en het is duidelijk dat een dag hier al snel te kort is. Niettemin hebben ze er bewust voor gekozen om zich niet gek te laten maken door het vele werk en de zorgen rond regelgeving, maar een balans te vinden door tijdig rust te nemen en te genieten van de plek. Als het daardoor allemaal langer duurt, dan is dat maar zo.
Omhaagd terrein
Een van de eerste dingen die Roeland en Ingrid hebben aangelegd waren de fruitbomen, druiven en een heg rond hun terrein. De heg, veel doornstruiken zoals meidoorn en sleedoorn, is hoog en is vooral aangelegd om zich af te sluiten van de drift van bestrijdingsmiddelen van de buurbedrijven en om een gesloten systeem te kunnen hebben dat gebaseerd is op de natuur. Ophemert is een gebied met intensieve, veelal reguliere landbouw waar veel gespoten wordt. Momenteel wordt er hard gewerkt aan de bouw van hun woonhuis met veel aandacht voor duurzaamheid. Het huis is door henzelf ontworpen. De staalinstructies zijn berekend door een ingenieur, maar dat is kinderspel bij de bureaucratische krachttoer die nodig was om zover te komen.
Kippen voor diverse doelen
Op het terrein staan twee grote schuren. Een groot deel ervan wordt ingenomen door de kippen. Deeli Fruits fokt zijn eigen kippen van het ras Mechels Hoen, dit is een dubbeldoel kip voor zowel de productie van vlees als eieren. Het lijkt een logische trits maar het houden van kippen voor zowel opfok, leg als vlees doelen leidt in de praktijk tot tijd vretende procedures met wet- en regelgeving.
Roeland produceert zijn eigen voer en maakt ook zijn eigen voedermengsels voor de verschillende groepen kippen. Hierbij kijkt hij eens in de boeken en experimenteert zelf met de samenstelling. Hij gaat proefondervindelijk te werk door goed te kijken naar hoe de kippen reageren op het voer. Aan bepaalde gedragingen, zoals veerpikken, kun je bijvoorbeeld zien dat er bepaalde mineralen of spoorelementen ontbreken in het voer. Dat proefondervindelijk werken is niet geheel vrijwillig, want de kennis van voerleveranciers en dierenartsen is vaak niet voldoende toereikend om hem hierin te ondersteunen. Toegegeven, soms is het nodig om terug te vallen op additieven of het bijmengen van standaard biologische voer om weer het juiste evenwicht te vinden in het koppel kippen. Maar Roeland blijft proberen en observeren.
Diverse soorten bomen en fruit
Direct bij aankomst valt de wijngaard op. Deze is 1,5 ha groot. Kippen lopen onder de wijnranken waar ze kunnen komen vanuit hun stal. De druiven worden verwerkt tot sap die in hun winkel wordt verkocht. De groen stroken tussen de druiven zijn ingezaaid met een bloemen mengsel voor de bijen, echter de overwegend eenjarige bloemen verdwijnen en worden na een aantal jaren opnieuw ingezaaid. Volgend jaar gaat Dee samen met een student experimenteren met manieren om kippen meer voeding uit de groenstroken te laten halen, door bijvoorbeeld ook meerjarige kruiden, vlinderbloemigen en granen te telen tussen de bomen en struiken.
Verdeeld over het gehele bedrijf staan verschillende rassen hoogstam fruitbomen o.a. appels, peren, kersen, pruimen, kweeperen en moerbeien. Onder de bomen grazen Brandrode runderen en Poll Dorset schapen. Er worden ook varkens gehouden in een wei buiten de boomgaarden, want vooralsnog is het voor hen te arbeidsintensief om de varkens in de boomgaarden los te laten. Frambozen, bramen en blauwe bessen worden geteeld voor verse verkoop in de winkel, maar vooral om verwerkt te worden in producten zoals sorbetijs en jams.
Tussen de bomen, struiken en wijnranken worden jaarlijks bloemen mengsels gezaaid om de bijenvolken te voeden die over het bedrijf verspreid staan. Zo is er voldoende nectar om de bijen jaarrond te voeden. Een deel van de honing wordt verkocht en een deel blijft in de korven als voeding voor de bijen in de winter. Roeland houdt bijen op een zo natuurlijk mogelijke manier en is sinds kort overgeschakeld op korven. Dit is een minder intensieve manier van bijen houden.
Deeli Winkel
Roeland en Ingrid willen zo veel mogelijk hun producten in verwerkte, houdbare vorm verkopen. Op deze manier voegen ze met hun eigen arbeid waarde toe en zijn ze niet gebonden aan snelle verkoop van deels kort houdbare producten in periodes waarin de prijzen laag zijn. Meer flexibiliteit in de bedrijfsvoering, toegevoegde waarde uit eigen arbeid en betere houdbaarheid van het product. Ze hebben hiervoor een eigen winkel op het terrein waar al hun producten worden verkocht onder de naam Deeli. Een grote variëteit aan producten wordt verkocht in de boerderijwinkel: Vers vlees van rund, varken en kip, en ook gedroogde worsten, sap, ijs en eieren. De klandizie komt van zowel dichtbij als ver weg. Een voorbeeld dat Roeland geeft is komkommers uit de nieuw gebouwde kas. Na een post op de Facebook pagina van het bedrijf was een consument bereid vanuit het westen van het land langs te komen met ook nog een goede recensie over de heerlijke komkommer als extra reclame erbij.
Roeland en Ingrid werken alle dagen van de week en proberen steeds weer iets nieuws. Resultaat is een prachtig bedrijf waar je een heerlijk gevoel van rust en evenwicht ervaart. Zelf ervaren ze het niet als ‘hard werken’ maar is het gewoon leven voor hen. En je ziet dat ze genieten!
Dit bedrijf is een schoolvoorbeeld van ontwikkeling naar natuurlijke landbouw. Een landbouwbedrijf waar natuur de weg wijst en waar de mens zo min mogelijk hoeft in te grijpen.
Meer weten? Kijk op de website van Deeli Fruits. Of bekijk het onderstaande filmpje over hun bedrijf.