Afgelopen maandag 13/03/17 zijn we er op uit geweest met Van Akker naar Bos. Dit keer was de excursie gepland naar Eetbaar Hout Kwekerij in Doetichem en Oesterzwammenkwekerij De Middelwaard in Loo.
’S Ochtends kwamen we aan bij Pip Gilmore die haar Eetbaar Hout Kwekerij liet zien. We begonnen met een kennismakingsrondje in de groep onder het genot van een kopje koffie of thee. Tijdens het kennismakingsrondje vertelde Pip over hoe zij hier terecht is gekomen en hoe ze dit initiatief heeft opgezet. Pip zelf is opgegroeid in Australië en is nadat ze vroeger heeft rondgetrokken in Europa naar Nederland verhuisd. In Nederland heeft ze het initiatief Groene Takken opgezet. Van oorsprong was dit initiatief een samenwerking, op zoek naar een nieuwe uitdaging. Tegenwoordig is Pip de eigenaar van Groene Takken waarbij ze veel experimenteert met haar paddenstoelenkweek.
Na deze uitgebreide introductie vertelde Pip hoe zij te werk gaat in de kwekerij. Pip kweekt haar paddestoelen op boomstammen welke ze zelf uit het bos haalt na goedkeuring van de landeigenaren. Dit zijn bomen die weg worden gehaalt met bijvoorbeeld het dunnen van het bos. Afhankelijk van het soort hout, de leeftijd van het hout en de grootte ent ze de stammen met broed. Het enten doet ze zelf maar de deuvels koopt ze in. De deuvels die zij gebruikt zijn kleine houten verbindingsstukjes die je bijvoorbeeld gebruikt om je nieuwe ikea kast in elkaar te zetten. In deze deuvels bevindt zich de schimmel van de paddenstoelen. Met behulp van de boormachine boort Pip een aantal gaten op gestructureerde wijze in een boomstam. In elk boorgat zet ze een deuvel waarna wij zelf de deuvels er in mogen slaan. Nu hebben wij geholpen met het enten van 1 boomstam. Deze boomstam moet nog minstens twee zomers staan voordat ook deze gaat bloemen. Dit is de tijd dat het kost voor de schimmel om de boomstam over te nemen, in het geval van Shiitake paddestoelen.
Shiitake paddestoelen zijn niet de enige paddestroelen die worden geweekt op de Eetbaar Hout Kwekerij. Ook worden er Oesterzwammen op hout gekweekt. Het proces van de schimmel waarbij het gaat bloemen gaat echter niet oneindig door. Op een gegeven moment is de stam “op”. Dat betekent dat er niet meer genoeg voeding voor de schimmel in zit om zich door te ontwikkelen. Wat je overhoudt is een uitgebloeide stam. Deze stammen worden niet weggegooid maar verder gebruikt, dienende als voedsel voor de kweek van insecten. Zo is de kringloop zo gesloten mogelijk gemaakt.
Ook hebben we uiteraard even mogen proeven van haar verse oogst. We hebben een Shiitake paddestoel geproefd, deze waren verukkelijk! Voordat de rondleiding helemaal ten einde was op de Eetbaar Hout Kwekerij hebben we gezamelijk middageten gegeten, met uiteraard lekkere paddestoelensoep. Hierna vertrokken we richting Oesterzwammenkwekerij De Middelwaard in Loo.
Op de Middelwaard wordt op een andere manier gewerkt. De teelt vindt plaats in gereguleerde binnen ruimtes, een broedruimte en een oogstruimte. Meer informatie hierover is te vinden op www.demiddelwaard.nl. Martin Reijers en Mirjam Grob hebben hun bedrijf, dat startte in 1984 en met een SKAL certificaat werkt, letterlijk met eigen handen opgebouwd. Er moest heel veel worden ontdekt en goed bruikbare machines waren niet voorhanden. Die werden dus zelf ontwikkeld. Om het hoofd boven water te houden is het noodzakelijk de teelt elk jaar weer te verbeteren en met regelmaat nieuwe varianten toe te voegen. Met trots laten Martin en Mirjam ons zien hoe ze daarin slagen. Maar het blijkt ook dit niet zonder slag of stoot gaat. De beheersing van de processen is geen kleinigheid en vraagt voortdurend een scherp oog. De beloning bestaat uit kwalitatief hoogwaardige producten in relatief contante hoeveelheden (kilo’s). Het spreekt boekdelen dat zij de enig overgeblevenen zijn van een groep ondernemers die ongeveer ruim dertig jaar geleden startte.
Wij voelen ons als natuurboeren het meeste thuis bij de buitenteelt van Pip, omdat deze aanpak dichter bij onze principes ligt, de natuur meer het werk laat doen en met minder input gepaard gaat. Dat neemt niet weg dat de aanpak van Martin en Mirjam, hun ambachtelijkheid en hun passie veel respect afdwingen. Bovendien hebben we heel mooi kunnen zien hoe de groei van de zwammen verloopt en konden we genieten van een aantal werkelijk schitterende kleurvarianten.
De dag hebben we afgesloten bij de Middelwaard onder het genot van een heerlijk broodje ragout en toastjes met paddenstoelenspread. In de sfeervolle boerderij hebben we met z’n allen genoten van het prachtige uitzicht op de Neder-Rijn.